De Kneep

De ruim 60 bezoekers van TAAL AAN DE MAAS in Cuijk luisterden onlangs met volle aandacht naar het derde deel van het verhaal ‘Het blinkend goud’ dat met ingehouden trots en bravoure werd voorgelezen door burgemeester Marcel Fränzel van Sint Anthonis. Hij zei zelf dat hij veel plezier had beleefd aan het schrijven het verhaal, waar hij meer fantasie in kwijt kon dan in zijn ambtelijke schrijfsels.

Het verhaal van burgemeester Fränzel is een vervolg op het verhaal dat collega Antoine Walraven schreef en hij borduurt zorgvuldig door op de nieuwe gegevens die hem in de eerdere editie zijn aangereikt. Ook hij blijft in zijn taalgebruik dichtbij de schrijfstijl van Lotte Samarah Hermens die het verhaal opstartte. Hij eindigt met de prachtige cliffhanger: ‘Wat stond hen nu weer te wachten’

Het estafette verhaal gaat zijn volgende fase in. Helaas, was burgemeester Hillenaar van Cuijk niet in de gelegenheid het verhaal ter plekke, in de Schouwburg Cuijk, van zijn voorganger over te nemen. Waarnemend burgemeester Joost Hendriks nam het stokje over en voorzag een fikse opgave voor zijn burgervader: “De lat ligt hoog”.

Lees hier het derde deel van ‘Het blinkende goud’

De derde editie van TAAL AAN DE MAAS wordt gehouden op woensdag 3 november in het Grand Café van de Schouwburg in Cuijk. Net als bij de eerdere festijnen in Mill en Sint Anthonis zal het in Cuijk aanwezige taaltalent centraal staan.

De gemeente Cuijk telt meer dan 30 schrijvers en lang niet alle actieve schrijvers uit die gemeente zijn bij De Kneep bekend. Iedere maand komen er enkelen bij. Het zijn schrijvers die al meerdere boeken schreven, maar ook beginnende taalmakers, die kleine bundels schreven, gedichten maakten voor de familiekring of pogingen deden een eerste verhaal te componeren.

Een selectie van hen krijgt een podium op 3 november. De Kneep hoopt dat vele collega’s hen die avond komen aanmoedigen, maar ook dat veel inwoners van Cuijk de kans grijpen met het taaltalent  van hun medeburgers kennis te maken. Ontmoeting tussen taalliefhebbers is een van de doelstellingen van TAAL AAN DE MAAS. De ophanden zijnde fusie naar de nieuwe gemeente Land van Cuijk is voor De Kneep aanleiding deze festijnen te organiseren en ze hoopt daarmee het belang van taal als wezenlijk onderdeel van cultuur nog eens extra in de schijnwerper te zetten.

Behalve de bijdragen van Cuijkse schrijvers, songwriters en dichters, zal deze avond ook de bijdrage van burgemeester Fränzel van Sint Anthonis aan het estafette verhaal ‘Het blinkend goud’  worden gepresenteerd. Burgemeester Wim Hillenaar zal het verhaal in ontvangst nemen en vervolgens zijn deel gaan schrijven. Wethouder Joost Hendriks heeft  inmiddels al geoefend op het maken van ‘haiku’s’ (een Japanse dichtvorm) en die ten gehore brengen.

Het wordt een ontspannen avond met veel creatieve taaluitingen en muziek. De toegang is gratis, maar een kaartje is verplicht. Deze zijn te verkrijgen via de website van de Schouwburg in Cuijk. De avond begint om 20.00 uur en is om 22.30 afgelopen.

Neem voor meer informatie contact met ons op.

Het tweede deel van het Estafetteverhaal op weg naar een nieuwe gemeente is geschreven door burgemeester Antoine Walraven van de gemeente Mill & Sint Hubert. In dit vervolg op ‘Het Blinkende Goud’ blijft hij opvallend knap dichtbij de opzet en het taalgebruik van Lotte Samarah, maar voegt er diverse nieuwe elementen aan toe. Het meest opmerkelijke: de sterke verwijzing naar de heren van Cuijk, die de vreemdeling meende te zien in de ontdekte schat.

Grote vraag zal zijn of burgemeester Fränzel van St. Anthonis dit gegeven gaat oppakken of dat hij de heren, die zichzelf introduceerden in een fraai gedicht, in het derde deel in de mist laat verdwijnen. Dat deel gaat hij in de komende weken schrijven en zeer waarschijnlijk in oktober doorgeven aan de burgemeester van Cuijk.

Lees hier het tweede deel van ‘Het blinkende goud’

Het kan je niet zijn ontgaan, vanaf 1 januari 2022 houden de gemeenten in onze regio op te bestaan als zelfstandige bestuurseenheid. Samen gaan ze op in de nieuwe gemeente Land van Cuijk. De Kneep, een platform voor schrijvers uit deze regio, wil graag weten wat dit voor jou betekent. Zij daagt alle inwoners uit om te beschrijven wat dit ‘afscheid’ van de oude gemeente los maakt in een kort verhaal, gedicht, column of lied.

Wat gaat verdwijnen, welke herinneringen blijven, welke verhalen willen we doorgeven? Schrijf jouw gedachten over ‘Adieu, oude gemeente’ of ‘Welkom gemeente Land van Cuijk’ op in maximaal 1500 woorden. Bijdragen in het dialect zijn welkom.

Misschien wordt het een boek, wellicht komt het in de krant, uiteraard komt het op de website van de Kneep. De kwaliteit wordt beoordeeld door een vakkundige redactie. Dus ben je beginnende schrijver of dichter? Maak gebruik van de gelegenheid om jouw werk te laten beoordelen. We gaan met de inzendingen in ieder geval iets moois maken!

Schrijf je mee? Stuur jouw verhaal, column of maximaal drie gedichten of liedjes met je naam en adresgegevens vóór 1 september 2021 naar redactie@dekneep.nl

Op verzoek van De Kneep schreef Lotte Samarah Hermens het eerste deel van een ‘estafetteverhaal’ dat de overgang naar een nieuwe gemeente zal markeren.

Het eerste deel met als titel ‘Het blinkende goud’ werd op 12 juni 2021 overhandigd aan burgemeester Antoine Walraven, tijdens ‘Taal aan de Maas’ in Mill. Burgemeester Walraven heeft het verzoek geaccepteerd het tweede deel te schrijven. De burgemeesters van de andere fusiegemeenten zullen zijn voorbeeld volgen. Het verhaal van de heer Walraven wordt gepresenteerd op de volgende ‘Taal aan de Maas’, dat waarschijnlijk gehouden wordt in de gemeente St. Anthonis.

Lees hier het eerste deel van ‘Het blinkende goud’

Met een dertigtal bezoekers in de grote zaal, ging zaterdag 12 juni in Myllesweerd in Mill TAAL AAN DE MAAS van start. Een keur aan schrijvers, dichters en zangers uit Mill en omstreken verzorgden een boeiend en afwisselend programma dat rechtstreeks werd uitgezonden door Omroep Mill.

Als eerste gast, legde Willem van Beek, voorzitter van De Kneep, uit waarom deze festijnen werden georganiseerd en hij legde aan burgemeester Antoin Walraven uit waarom cultuur in de nieuwe gemeente Land van Cuijk van wezenlijk belang is. Die repliceerde dat in de programma’s van de politieke partijen dit aspect uitdrukkelijk aan de orde zou komen.

Hij luisterde vervolgens naar het verhaal van Lotte Samarah Hermens, waarop hij een vervolg zal schrijven. Hij herkende in het verhaal zijn zoon, maar sloot niet uit dat PSV in het vervolg aan de orde zou komen.

Na deze introductie volgden in de loop van de avond enkele lofliederen op Mill en Langenboom en werd door vertegenwoordigers van BiblioPlus en de programmawerkgroep van Myllesweerd het belang van taal en cultuur onderstreept. Dat kwam ook tot uitdrukking in enkele gedichten, in een korte cursus column maken en het schrijven van haiku’s. De winnaars van de voorleeswedstrijden droegen hun steentje bij en in een interessant gesprek met schrijfster Lot Vekemans uit Langenboom werd duidelijk dat een klein dorp groot kan zijn in taal. Haar werk, vooral toneelstukken, zijn bekend in meer dan 30 landen.

Aan het eind van de avond lichtte Geurt Franzen toe dat er boeken komen waarin de historie van de afzonderlijke gemeenten aan de orde zullen komen, met veel foto’s en pakkende herinneringen.

De avond werd kundig geleid door Corné Kremers en de opzet van deze avonden – een podium bieden aan taaltalent uit de regio – werd in deze eerste editie op geslaagde wijze vorm gegeven.

Bekijk hieronder de uitzending door Lokale Omroep Mill

Het eerder aangekondigde festijn ‘TAAL AAN DE MAAS’, op 13 maart 2021 in de Schouwburg in Cuijk, ging vanwege de coronamaatregelen niet door. Het festijn zou de start zijn van een aantal festijnen in de vijf gemeenten, die per 1 januari 2022 de nieuwe gemeente Land van Cuijk gaan vormen. Die start gaat nu plaatsvinden in Mill op zaterdag 12 juni in Cultureel Centrum Myllesweerd.

In Mill zal het Taalfestijn in de vorm van een live Tv-programma via de Lokale Omroep Mill gepresenteerd worden. In het programma vanaf 20.30 uur interviews en optredens door columnisten, schrijvers, dichters en uiteraard is er ook muziek. Een van de gasten is Lot Vekemans uit Langenboom. Lot schrijft toneelteksten, romans en scenario’s en werkt op aanvraag als scriptcoach voor professionele theater- en filmmakers. Als toneelschrijver is ze een internationale ster. Haar werk is in tweeëntwintig talen vertaald en in meer dan vijfendertig landen opgevoerd. Ze is daarmee de meest opgevoerde Nederlandse toneelschrijver in het buitenland. Haar werk is meerdere malen bekroond. Zo ontving ze de Taalunie Toneelschrijfprijs voor Gif, de Van der Viesprijs voor Truckstop en Zus Van en kreeg ze voor haar gehele vertaalde Duitse oeuvre de Ludwig Mülheims Theaterpreis. Haar debuutroman Een bruidsjurk uit Warschau werd genomineerd voor de Anton Wachterprijs en is in meerdere talen vertaald.

Per 2022 houden de afzonderlijke gemeentes St. Anthonis, Boxmeer, Cuijk, Grave en Mill en Sint Hubert op te bestaan. Zij vormen dan de nieuwe Gemeente Land van Cuijk. In dat herindelingsproces is meermaals betoogd dat de ‘eigen identiteit’ van de deelnemende gemeentes niet verloren mag gaan. Aanleiding voor De Kneep om het literaire talent van de afzonderlijke gemeentes nog eens te laten zien en horen en een podium te bieden.

In deze festijnen zal de nadruk liggen op lokaal taaltalent. De burgemeesters van de vijf gemeentes zijn uitgenodigd mee te schrijven aan een ‘schakelverhaal’, waarvan schrijfster Lotte Samarah Hermens het begin op papier zet. Burgemeester Walraven heeft toegezegd het tweede deel te schrijven. De andere burgemeesters volgen. De wethouders zijn uitgenodigd ‘haiku’s’ (een Japanse dichtvorm) te maken. Een aantal van hen is al aan het oefenen.

Reserveer zaterdagavond 12 juni in de agenda voor het Taalfestijn gemeente Mill en Sint Hubert. Of er publiek aanwezig mag zijn is i.v.m. de huidige coronaregels nog niet bekend. Maar kijken naar de live Tv-uitzending kan altijd en overal.

Nu de Boekenweek doorgaat, heeft de Stuurgroep van De Kneep besloten een ‘TAAL AAN DE MAAS EXTRA’ te organiseren. Op 29 mei 2021 in de Schouwburg in Cuijk. Weliswaar zonder publiek, maar met een rechtstreekse uitzending door Omroep Land van Cuijk.

‘Een van de belangrijkste doelen van ons platform is de regio voeden met liefde voor taal en de promotie van het taaltalent uit het Land van Cuijk en Maasduinen’, licht voorzitter Willem van Beek toe. ‘Dan moet je elke gelegenheid aangrijpen om dat talent een podium te bieden. Er zijn meer dan 160 schrijvers in onze regio. Daar zijn beginnende schrijvers bij, maar ook schrijvers, die inmiddels landelijk naam gemaakt hebben’.

Twee van hen komen in het programma uitdrukkelijk aan bod: Loes Wijnhoven scoorde hoge ogen met haar eerste boek ‘Hotelgids’. Ineke Kraijo staat met haar boek ‘Het zwarte jaar’ op de nominatielijst voor de Thea Beckmanprijs, de prijs voor het beste historische kinderboek. Bovendien is haar haar kinderboek ‘Het geheim van de smid’ geselecteerd als thematitel voor de Kinderboekenweek 2021.

Marijke Witman schreef haar thrillerdebuut ‘Verkeerde keuzes’, een verrassende keus na vier kinderboeken. ‘Het boek overkwam me’ zegt ze daar zelf over en daar zal presentator Willem van Beek alles over willen weten. Zo als hij ook meer wil weten over het gedicht van John van Raaij over een Joods gezin. Een gedicht dat hij zelf gaat zingen, ondersteund door Peter en Marijke Verdijk.

Maar er is meer muziek die avond: Clean Pete treedt op en ook BartJan Baartmans. Zij luisteren de gesprekken op laten hun taaltalenten horen.

Andere verhalen zullen te horen zijn van de lokale boekhandelaren: wat bracht coronatijd hen op, behalve kommer en kwel? De avond wordt afgesloten door een actuele column van Geurt Franzen.

Oorspronkelijk zou ‘Taal aan de Maas’ ook de start zijn van een serie van kleinere festijnen in de vier of vijf gemeenten, die per 1 januari 2022 de nieuwe gemeente Land van Cuijk gaan vormen. Deze festijnen gaan gewoon door en de start daarvan is op 12 juni in Myllesweerd in Mill. Daar wordt ook het schakelverhaal gepresenteerd, waarvan schrijfster Lotte Samarah Hermens het begin op papier zette. Burgemeester Antoine Walraven schrijft het eerste vervolg. De wethouders zijn uitgenodigd ‘haiku’s’ (een Japanse dichtvorm) te maken.

‘Aan die start wilden we niet meer tornen’, aldus de voorzitter ‘Vandaar dat we dit festijn ‘Taal aan de Maas’- Extra noemen. We zijn al volop bezig met het volgende festijn in St. Anthonis, eind augustus en in Boxmeer in november. En dan moet Grave en Cuijk ook nog een plekje krijgen. Maar er is volop talent in onze club en dat heeft de programma werkgroep van dit festijn wel duidelijk bewezen. In korte tijd een tóp programma. En veel hulde aan onze partners, Schouwburg, BiblioPlus, Cultureel Hart van Cuijk en Prins Bernard Buurtfonds’.

door Marco van de Plasse

Hebben we over – pakweg – een half jaar weer een min of meer normaal leven met een stevige aai over de bol en een kleffe zoen op de wang, of zitten we toch nog ergens vast in een tweede of derde golf en zingtrommelen we vanaf onze betonnen balkonnetjes, klappen we nog steeds voor de zorg en wassen we nog om de dag onze handen stuk? 

Bij het begin van 2021 is het nog net tijd voor een korte reflectie van een bijzonder jaar, voordat de ooit beoogde groepsimmuniteit werkelijk een feit is. We doen dit digitaal, maar nou eens niet via zoom. We kijken terug op een jaar dat ons in menig opzicht op de proef heeft gesteld, en ook op een jaar met een schat aan nieuwe Nederlandse woorden, al hebben ze vrijwel allemaal te maken met maar één begrip: Corona. Niet gek natuurlijk, want we leven al zo’n tien maanden in een anderhalvemetersamenleving, bevinden ons in een meer dan intelligente lockdown, gaan af en toe wild wuivend op raamvisiteen hebben volgens afspraak de meest intieme blokjesverjaardag. Dit doen we nog altijd in opdracht van het Outbreak Management Team (OMT), vanzelfsprekend met een kleurrijk niet-medisch mondkapje op – zo je wilt, een integraalhelm ofgezichtsmasker of spuugscherm of afgezakte hoofddoek of neusmondsok of druppelvod – als we tenminste niet in zelfquarantaine zitten of een ander soort bubbel. En kom je per ongeluk of expres uit een rood of geel gebied, laat je neusgevoel je in de steek of heb je last van kuch- en hoestschaamte, dan ga je eerst even langs de teststraat voor een wattenstaaf-uitstrijkje of een snelle aerosolen-scan. Maar het blijft oppassen voor die ene superverspreider, want het hoge R-getal is nog immer in de maand, kijk maar op Hugo’s handige hep-app.

Inmiddels zijn we allemaal flink Coronamoe en vooral aan een nieuw leven toe. Meer dan ooit willen we onze knuffelcontacten flink opschalen, willen we af van ons Coronakapsel, laten we de Covididioten voorgoed in hun waan en begroeten we met hartstocht onze nieuwe Coronials, die negen maanden  geleden bij de eerste lockdown zijn geconcipieerd. Maar juich nooit te vroeg. De minister-president zinspeelde er al op in zijn voorlaatste dinsdagavondshow, middels een diepere kerstgedachte:‘we moeten met z’n allen voorkomen dat we elkaar met kerst- en nieuwjaar het virus cadeau doen.’ 

Nou, we weten inmiddels hoe de virusvlag erbij hangt. Een pandemie laat zich niet ringeloren door mooie metaforen, wel door raves en andere Coronafeestjes én door verraderlijke mutaties. Daarom is het land op slot, met uitzondering voor de vitale beroepen en meest essentiёle winkels. Nee, Covid-19 is pas echt getemd als er geen extrabesmettelijke varianten meer rondzweven, maar vooral als door het WK-vaccineren het in recordtijd gemaakte OxfordAstraZenicaPfizerModernavaccin zeer zorgvuldig ergens in je arm wordt gespoten, al of niet voorzien van een zogeheten RNA-messenger. Heel misschien is dan later dat beeldige mondkapje, hygiёnische handgelletje of onbegrijpelijke dashbord zomaar een gewild Coronagadget voor de fanatieke Mark(t)plaatsverzamelaar en Diederik Gommers liefhebber.

En wellicht denken we dan ook met weemoed terug aan de weerbarstige frontberichten op tv van die overuren makende verpleegsters en aan de rondcirkelende helikopter met de urgente IC-verplaatsing, aan het luchtledig raamzwaaien bij het verzorgingshuis en aan dat horeca-ondersteunende afhaalmenuutje of geurige koffietje-to-go in dat overgevoelige lichtkartonnen bekertje. Dit is dan allemaal gedenkwaardige verleden tijd, maar tevens het moment voor relativi-tijd. Alleen zo vergeten we die eindejaarswoorden weer vanzelf een beetje, al bestaat er voortaan wel een tijd vóór en een tijd ná Corona.

Allen een Kneepgoed vervolg van dit nieuwe jaar gewenst & … een hoopvol Coronavrij 2022!          

‘Liefde in tijden van cholera’ is een beroemd boek van Gabriel García Márquez. Met een knipoog naar die titel presenteert schrijversplatform De Kneep nu een aantal activiteiten die toch dóór kunnen gaan, ondanks de pandemie: ‘liefde in tijden van corona, liefde voor de taal’.

‘De pandemie zet een streep door een aantal van onze activiteiten’, aldus voorzitter Willem van Beek. ‘Reguliere schrijversbijeenkomsten kunnen niet doorgaan en manifestaties waaraan we zouden deelnemen zijn gecanceld of uitgesteld. Maar we zitten niet bij de pakken neer.’  

En dus heeft De Kneep het vizier gericht op andere activiteiten. Zoals het opzetten van een Schrijverspagina op deze website en de samenstelling van Podcasts met schrijvers uit de regio. ‘Wezenlijk’, aldus voorzitter Willem van Beek, ‘omdat we daarmee kunnen doen wat onze kerntaak is: een platform bieden aan schrijvers uit de regio. Veel mensen weten niet dat we dichtbij geweldige taaltalenten hebben rondlopen en dat er boeken worden uitgebracht die absoluut de moeite waard zijn om te lezen’. 

De Schrijvers pagina laat de profielen zien van de taaltalenten: wie ze zijn, waar hun liefde voor taal vandaan komt en wat ze reeds publiceerden. Er zijn in deze regio meer dan 150 schrijvers (m/v) actief en de bedoeling is dat in de komende maanden van ieder een actueel profiel verschijnt. De eerste portretten staan al online en er komen er iedere week enkelen bij. 

Ook nieuw zijn de Podcasts met schrijvers uit de regio. In de reeks ‘Dichterbij de schrijver’ vertellen ze over hun leven als schrijver, hun eerste taaloefeningen en hun ambities. Gastheren in de tafelgesprekken zijn afwisselend Marco van de Plasse en Willem van Beek, die ieder op eigen wijze de gasten uitdagen. Onder anderen Cobi van Baars, Gerard Sonnemans, Mientje Wever, Jan van Bergen en Geurt Franzen vertellen hun verhaal en lezen een stuk uit eigen werk voor. Er zijn ook enkele songwriters te gast, die hun eigen liederen ten gehore brengen.

Naast deze projecten werkt De Kneep aan een aantal taalfestijnen in 2021. De samensmelting van vier gemeentes tot de nieuwe gemeente Land van Cuijk is een concrete aanleiding voor die taalfestijnen. Er komt op 13 maart, in de Boekenweek, geen Boek&Bal, maar wel een spetterend festival, TAAL AAN DE MAAS geheten. Dat vormt het startsein voor meer taalbeweging in de regio. Daarover binnenkort meer.